plyny_hamulcowe.pdf

Płyny eksploatacyjne – PŁYNY HAMULCOWE

Płyn hamulcowy umożliwia przeniesienie ciśnienia hydraulicznego wytworzonego w pompie

hamulcowej do cylindra hamulcowego.

Zgodnie z prawem Pascala ciśnienie w płynie, w zamkniętym układzie i działa jednakowo w

każdym kierunku. Płyn hamulcowy przemieszcza się do przodu i do tyłu, zazwyczaj bez

przemieszania. Płyn hamulcowy jako nieściśliwy przenosi siłę wytworzoną w pompie

hamulcowej do obudowy zacisku, gdzie wypycha tłok przemieszczając okładziny hamulcowe.

Najważniejszym zjawiskiem, które występuje w elementach wykonawczych jest zamiana

energii kinetycznej pojazdu na energię cieplną powstałą w procesie tarcia okładzin i tarcz

hamulcowych. Ta zmiana energii wyzwala bardzo dużą ilość ciepła, która jest częściowo

pochłaniana przez elementy samochodu i wydalana na zewnątrz.

Część tego ciepła jest przejęta przez elementy konstrukcyjne takie jak: zaciski hamulcowe,

tarcze kół, elementy zawieszenia, a resztę energii cieplnej pochłania płyn hamulcowy.

Dlatego tak ważne dla płynu są parametry odporności na wrzenie, które umożliwiają

bezpieczną jazdę nawet w skrajnych warunkach pracy płynu. Dzięki tej odporności nie

następuje utrata hamowania wywołana przez utratę przenoszenia ciśnienia wewnątrz

przewodów hamulcowych, a w szczególności w okolicach zacisków hamulcowych.

Płyn hamulcowy odbierając tak dużą ilość ciepła musi posiadać odpowiednią odporność na

wrzenie. Czasami graniczna temperatura odporności zostaje przekroczona i powstają

pęcherzyki par, które jako elementy ściśliwe nie przenoszą ciśnienia i możemy obserwować

wówczas chwilowy brak siły hamulcowej, objawiający się wpadaniem pedału hamulca do

podłogi. Mamy wówczas do czynienia z tzw. poduszką gazową (korek parowy), której

wynikiem mogą być niebezpieczne sytuacje na drodze.

Takie sytuacje są drastyczne i występują rzadko, częściej obserwujemy obniżoną odporność

na wrzenie płynu i wynikającą z tego wydłużoną drogę hamowania.

Poniżej prezentujemy temperaturową odporność dla poszczególnych płynów.

Jest to tylko jeden z ważniejszych wymogów stawianych płynom hamulcowych. Oprócz niego

występuje szereg innych wymagań, które płyny hamulcowe muszą spełniać, aby zapewnić

odpowiedni poziom bezpieczeństwa poruszającym się pojazdom.

Biorąc pod uwagę zarys historyczny dzielimy płyny na następujące grupy:

I -Oparte na oleju rycynowym z dodatkiem alkoholi (butanolu i diacetonu)

II – na bazie tlenku etylenu i eterów glikoli i poliglikoli (DOT 3)

III- płyny z olejów mineralnych-stosują dwaj producenci

IV-na bazie estrów boranu (DOT 4)

V – płyny zawierające silikony (DOT 5 )

VI – estry boranu i estry silikonu (DOT4 +, DO 5.1 )

Występuje kilka podstawowych właściwości, które płyn hamulcowy powinien spełniać:

I. Płyn hamulcowy powinien być mobilny w szerokim zakresie temperatur i nie

może zmieniać się znacząco wskutek działania innych czynników fizycznych

takich jak sprężanie i temperatura

II. Płyn powinien smarować ruchome części systemu hamulcowego

III. Płyn hamulcowy powinien być kompatybilny z szerokim zakresem elastomerów

i plastyków używanych w systemach hamulcowych

IV. Płyn musi chronić przed korozją różne metale używane w systemach

hamulcowych

V. Dodatkowo wymaga się, aby nowy płyn hamulcowy był w pełni mieszalny i

kompatybilny z istniejącymi płynami hamulcowymi i systemami hamulcowymi

Poniższa tabela pokazuje graniczne wartości tych parametrów dla dostępnych typów płynów

hamulcowych oraz dla normy SAE J1703 i normy ISO 4925.

Podstawowymi parametrami opisującymi płyny hamulcowe są:

Temperatura wrzenia ”suchego” płynu

„Mokra” temperatura wrzenia płynu

Lepkość w temp -40 C

„Sucha” temperatura wrzenia płynu

Jest to odporność termiczna płynu na przeciążenia cieplne, którą określamy w postaci

temperatury, w której płyn przechodzi z fazy ciekłej w lotną. Średnio wynosi ona około

powyżej 170- 180 stopni Celsjusza. Nazywamy ją suchą temperaturą wrzenia płynu - dla

płynu, który nie zawiera wody.

„Mokra” temperatura wrzenia płynu

Większości płynów zawiera składnik podstawowy, którym jest glikol. Posiada on szczególną

właściwość do wchłaniania wody z powietrza.Tę zdolność nazywamy higroskopijnością.

Dzięki temu temperatura ta znacząco się obniża, wydatnie zmniejszając odporność płynu na

wrzenie.

Już objętościowa zawartość wody w ilości 1 % obniża temperaturę wrzenia o 50 stopni

Celsjusza. Dlatego też, tak ważna jest okresowa, (co 2 lata) wymiana płynu hamulcowego.

Miejscami układu hamulcowego, poprzez które woda dostaje się do obiegu są giętkie

przewody hamulcowe, uszczelnienia kołnierzowe cylinderka hamulca i zbiorniczek

wyrównawczy. Temperatura wrzenia zawierającego wodę nazywamy „mokrą” temperaturą

wrzenia .

Brak mieszania się płynu powoduje zjawisko nierównomiernego rozkładu zawartości wody

wewnątrz płynu. Ciekawym jest, że największym źródłem wchłaniania się wody są giętkie

przewody hamulcowe. Możliwe jest nawet występowanie, trzykrotnie większej ilość wody w

okolicach krawędzi kół niż w zbiorniczku wyrównawczym.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: