WM_2009_4.pdf

„wm_2009_4”—11listopada2009—strona1

Konkurs

„Kompozytorsercunajbli˙zszy”

Zokazjiobchodów200.rocznicyurodzinFryderykaChopina„WychowanieMuzyczne

wSzkole”wspólniezZespołemSzkółKatolickichim. ´ Swi˛etejRodzinywOtwockuogła-

szakonkursdlauczniówI,IIiIIIetapuedukacyjnegooraznauczycieli.

Konkursdlauczniówrozgrywanyjestwtrzechkategoriach:

1)wiedzyiznajomo´scidziełFryderykaChopina,

2)literackiej,

3)plastycznej.

Konkursdlanauczycielidotyczyopracowania:

1)scenariuszaprzedstawienia(akademiiszkolnej),

2)grydydaktycznej,

3)scenariuszazaj˛e´c,

4)scenariuszaprojektuedukacyjnegozwi˛azanegozprzedmiotemkonkursu.

Regulaminkonkursuznajdujesi˛ewewn˛atrznumeruoraznastronie:

http://www.wychmuz.pl

Finałkonkursu:

27marca2010rokuwZespoleSzkółKatolickichim. ´ Swi˛etejRodzinywOtwocku.

Patronat:MazowieckiKuratorO´swiaty,NarodowyInstytutFryderykaChopina.

Partnerzy:Towarzystwoim.FryderykaChopina,PolskaRadaMuzyczna,FilharmoniaNarodowa,Zwi˛azek

KompozytorówPolskich,MazowieckieSamorz˛adoweCentrumDoskonaleniaNauczycieli,StowarzyszenieNa-

uczycieliMuzyki,Fundacja„Muzykajestdlawszystkich”,WydawnictwaSzkolneiPedagogiczne,Wydawnic-

two„Triangiel”,Wydawnictwo„PaniTwardowska”,FirmafonograﬁcznaDUX.

„wm_2009_4”—11listopada2009—strona2

WNUMERZE

Zzagadnie´nkulturymuzycznej

4 J AN A DAMOWSKI

Zpolskichobrz˛edów

dorocznych–Do˙zynki

12 J AROSŁAW D OMAGAŁA

OrganizacjaRuchuMuzycznego

–ORMUZ(1934–1939)

Recenzje–Kronika–Wydarzenia

53 B ERNARD P ANASIUK

Jakmuzykagra?

59 J OANNA P I˛ATEK

StowarzyszenieNauczycieli

Muzyki

62 J OANNA D OMARACKA

RelacjazSeminarium

Gordonowskiego

(Bydgoszcz21–23maja2009)

66 A LICJA T UPIEKA -B USZMAK

XVIMi˛edzynarodowa

KonferencjaTa´ncaiFestiwal

SztukiTanecznejBytom2009

69 R ENATA D UDARYK -R ANDZIO ,

I WONA W ERNIKOWSKA

Zletniejofertydomówkultury

71 M ARZENA M IKOSZ

„Pie´s´nNaszychKorzeni”–

Mi˛edzynarodowyFestiwal

MuzykiDawnejwJarosławiu

73 M IROSŁAW G RUSIEWICZ ,

A GNIESZKA S OŁTYSIK

„Kompozytorsercunajbli˙zszy”

Zpodstawedukacjimuzycznej

15 T AMARA M ONKO -E JGENBERG

Matematykauczylogicznego

my´slenia,amuzyka–

wszystkiegoinnego

23 M AGDALENA O RCHEL

Odkrywaniesiebiewta´ncu.

Improwizacjata´ncaisymbolika

ciała–metodaDetlefaKapperta

Materiałyzbada ´ n

27 A NDRZEJ B IAŁKOWSKI ,

M IROSŁAW G RUSIEWICZ

Preferencjemuzyczneuczniów

szkółpodstawowych

igimnazjów

Materiałymetodyczne

36 A GNIESZKA S OŁTYSIK ,

M AŁGORZATA Z AGÓRSKA

Kamieniehistorii.Apelzokazji

rocznicyodzyskania

niepodległo´sci

47 J OANNA P I˛ATEK

Testdlauczniówgimnazjum

zzakresuhistoriimuzyki

51 A LICJA Ł USZPAK

Testzwiadomo´sciomuzyce

Dodatekmuzyczny

78 ˙ ZniwaJasiu,˙zniwa (muz.Orkie-

stra´sw.Mikołaja) •

´ ZniwaJa-

siu,´zniwa•Oj,dostajako´sni-

ce´nku•Prosiłosi˛e ˙ zytko•Zoo

(muz.B.Raszke,sł.J.Brzechwa)

•Lis (muz.B.Raszke,sł.J.Brze-

chwa) •Wilk (muz.B.Raszke,

sł.J.Brzechwa) •Zebra (muz.

B.Raszke,sł.J.Brzechwa) •

˙ Zółw (muz.B.Raszke,sł.J.Brze-

chwa)

2 WychowanieMuzycznewSzkole 42009

http://www.wychmuz.pl

„wm_2009_4”—11listopada2009—strona3

W YCHOWANIE

M UZYCZNE

W S ZKOLE

2009

wrzesie´n–pa´zdziernikCzasopismodlanauczycieli

LXXXVIII266PLISSN0512-4252Indeks381616cena8,00zł(wtym0%VAT)

ObchodydwusetnejrocznicyurodzinF.Chopina,któ-

raprzypadawprzyszłymroku,zapowiadaj˛asi˛eimpo-

nuj˛aco.Obokodszeregulatplanowanychirealizowa-

nychremontówimodernizacjimuzeóworazmiejscpa-

mi˛eci,nadzwyczajnychkoncertów,wielkichuroczysto´sci

organizowanychprzezkrajoweimi˛edzynarodowekomi-

tetypodpatronatemPrezydentaiPremieraRP,szereg

instytucjiwł˛aczasi˛ezeswoimiinicjatywami.Myrów-

nie ˙ zchcemygodnieiodpowiedniodonaszejmisjiuczci´c

pami˛e ´ cnajwybitniejszegopolskiegomuzycznegotwórcy.

Przypartnerskimwspółudzialelicznychrenomowanychin-

stytucjizwi˛azanychzedukacj˛aikultur˛aorganizujemykon-

kursdlauczniówinauczycieli„Kompozytorsercunaj-

bli˙zszy”,któregogłównymcelemjestpopularyzowanie

˙zyciaitwórczo´sciF.Chopina.Oszczegółachkonkursu

mo˙znaprzeczyta´cnastronie73niniejszegonumeruoraz

nawww.wychmuz.pl.Serdeczniezapraszamydowzi˛ecia

wnimudziału.

Wpołowiepa´zdziernikazostałozarejestrowanewS˛a-

dzieRejonowymwLublinieStowarzyszenieNauczycieli

Muzyki.Mamynadziej˛e,˙zewniedługimczasiestaniesi˛e

onopr˛e˙zn˛ailicz˛ac˛asi˛ewkrajuinstytucj˛a,całkowicienieza-

le˙zn˛aisamorz˛adn˛a,działaj˛ac˛anarzeczpowszechnejeduka-

cjimuzycznejinauczycielimuzyki,wspieraj˛ac˛aró ˙ zneini-

cjatywyprywatne,społeczneipa´nstwowe,kreuj˛ac˛anowe

kierunkiedukacjimuzycznej.

Doczasuuzyskaniapełnejzdolno´sciorganizacyjnej,

wmiar˛eswoichsił,obiecujemystowarzyszeniewspiera´c.

Krótk˛arelacj˛ezespotkaniazało ˙ zycielskiegoorazinforma-

cjeocelachstrategicznych,zamierzeniachstowarzyszenia

orazwarunkachczłonkostwazamieszczamywbie ˙ z˛acym

numerze.Statutstowarzyszeniaznajdujesi˛enanaszych

stronachinternetowych.

RedakcjaWychowania

MuzycznegowSzkole

WydawnictwoUMCS

20-718Lublin,alejaKra´snicka2a

tel.603992969

fax(0-81)5335172

Radaredakcyjna:

AndrzejBiałkowski,Helena

Danel-Bobrzyk,EwaHoffman-Lipska,

WojciechJankowski,GabrielaKlauza,

ZoﬁaKonaszkiewicz(przewodnicz˛aca),

MariaManturzewska,MariaPrzychodzi´nska,

BarbaraSmole´nska-Zieli´nska,

MałgorzataSu´swiłło

Redaktornaczelny:

MirosławGrusiewicz

(mgrusiewicz@wychmuz.pl),tel.503644267

Redakcja:

ZbigniewCiechan(abcciechan@wp.pl),

JerzyDyl˛ag(judylag@interia.pl),

RomualdaŁawrowska

(roma.lawrowska@gmail.com),Anna

G.Piotrowska(agpiotrowska@interia.pl),

WiesławaA.Sacher(wasacher@onet.eu),

AgnieszkaSołtysik

(agnieszkasoltysik@wp.pl)

Sekretariatredakcji

AnnaWaligóra(redakcja@wychmuz.pl)

Opracowanieredakcyjneikorekta

BarbaraG˛asior

Opracowaniegraﬁczne

ArturDrozdowski

Projektokładkiiilustracje

EdytaLisek

Graﬁkanutowa

SławomirKula

Składiłamanie

ArturDrozdowski(dtp@wychmuz.pl)

Druk

PetitSK,Lublin,ul.Tokarska13

Nakład:1200egz.

MirosławGrusiewicz

http://www.wychmuz.pl

WychowanieMuzycznewSzkole 42009 3

„wm_2009_4”—11listopada2009—strona4

ZZAGADNIEŃKULTURYMUZYCZNEJ

JanAdamowski

Zpolskichobrzędówdorocznych–

Dożynki

Dlakulturtypuludowegocharakterystycznajestdualistycznasegmentacjaczasu.„Po-

dobniejakprzestrze´n–piszeM.Eliade–tak˙zeiczasniejestdlaczłowiekareligijnego

czym´sjednorodnymici˛agłym.S˛ainterwałyczasusakralnego,czas´swi˛ateczny(przewa˙z-

nie´swi˛atokresowych);zdrugiejstronyjestczas´swiecki,zwykłetrwanie,wktórewpisu-

j˛asi˛eaktypozbawioneznaczeniareligijnego.Mi˛edzytymidwomarodzajamiczasuza-

chodzioczywi´scieprzerwanieci˛agło´sci;alezapomoc˛aobrz˛edówczłowiekreligijnymo˙ze

«przechodzi´c»bezpieczniezezwykłegotrwaniaczasowegodoczasusakralnego”(E LIADE

1993,89).

Jednak ˙ zetradycyjnyczas´swi˛ateczny,

jakzauwa ˙ zaA.Zadro ˙ zy´nska,„niebyłwca-

ledniamiwolnymiwewspółczesnymro-

zumieniutegopoj˛ecia.Czasniecodzien-

no´sciwkulturzetradycyjnejwypełniony

byłbowiemdokładnieokre´slonymiczyn-

no´sciami,tyle ˙ zeodmiennymiodrobót

codzienno´sci.Podczas´swi˛etaobowi˛azy-

wałyprzecie ˙ zrozmaitenakazy,rytuały,

zwyczaje,którychnieprzestrzeganiegro-

ziłosankcjaminiebaidezaprobat˛aludzi”

(Z ADRO ˙ ZY ´ NSKA 2000,140).

Wpolskiejkulturzeludowejdonie-

w˛atpliwiejednychznajwa˙zniejszychob-

rz˛edówdorocznychzawszenale˙zały´swi˛eta

plonów,zwanenajcz˛e´sciej:do˙zynkami,za-

rzynkami,obrzynkami,wy˙zynkami,wie´n-

czynami”,okr˛e˙znym,obchodzonezwykle

pozako´nczeniuzbioruzbó˙z.Wpolskich

uwarunkowaniachkulturowychnajbardziej

okazałebyłydo˙zynkidworskie,chocia˙z

wskromniejszychformachrównie ˙ zichło-

pi,poprzezkultywowaniepewnychzwy-

czajów,wierze´niobrz˛edów,wyra´znieza-

znaczaliwa ˙ zno´s´cczasuzako´nczeniazbio-

rów.

Bogat˛asemantycznieizło ˙ zon˛astruk-

turalnieobrz˛edowo´s´cczasutradycyjnego

´swi˛etaplonównale ˙ zynajogólniejwidzie´c

wdwuetapach:sekwencjipolnejisekwen-

cjiwie´ncowej.

Sekwencjapolna–nazwautworzonaod

miejscazdarze´n,składasi˛ezkilkuwa ˙ z-

niejszych,obudowanychwierzeniamiiza-

chowaniamimagicznymiskładników,które

dotycz˛a:

1.Sposobuustalaniaczasurozpocz˛ecia

˙zniw,wczympomocnebyłyodwołaniado

do´swiadcze´npraktycznych–badanietwar-

do´sciziarnka,obserwacjekolorusłomy

itp.,aletak˙ze„do´swiadczenia”naturywie-

rzeniowej.Wkulturzeludowejpowszech-

nieznanenp.jestmniemanie,˙zegłosprze-

piórkiogłaszałtenczas.„Przepiórkakrzy-

czała”–opowiadaCz.MajzMotycza,woj.

lubelskie:„Pójd´zcie ˙ z˛a´c!Pójd´zcie ˙ z˛a´c!Ito

4 WychowanieMuzycznewSzkole 42009

http://www.wychmuz.pl

„wm_2009_4”—11listopada2009—strona5

ZZAGADNIEŃKULTURYMUZYCZNEJ

byłznak, ˙ zetrzebawychodzi´cikosi´c ˙ zy-

to,bo ˙ zytonajpierwsiekosiło.”Motyw

przepiórkipojawiałsi˛ezreszt˛aiwdalszych

momentachobrz˛edowo´sci.NaPodlasiuna

przykładdosy´cznanabyłaspecjalnapie´s´n

oprzepiórce,któr˛azwyklewykonywanona

polu:

sobota–dzie´npo´swi˛econyMatceBo ˙ zej,

uwa ˙ zanyzaszcz˛e´sliwy.„Pocz˛atek ˙ zniwza-

czynałosiezawszewsobot˛e.Byłtodzie´n

jasny,wesoły,bobyłdzie´nMatkiBoski”

(WolaStudzie´nska,woj.lubelskie).

3.Zwyczajowegoiceremonialnego

rozpoczynaniatzw.„pierwszegopokosa”,

któregopodstawowysensdobrzestreszcza

ludowepowiedzenie,˙zemiałotoby´c„po

Bo˙zemu”.Pierwszypokosrozpoczynałko-

si´cgospodarz,który„stanoł,zdjołkapelusz

izrobiłznakkrzy˙zaimówił:«Bo˙zedo-

pomó˙z!»Wyjmowałosełke,naostrzyłkose,

prze˙zegnałsieikosił”(WólkaK˛atna,woj.

lubelskie).

4.Zwyczajówiwierze´nzwi˛azanych

zzako´nczeniemkoszenia,przedewszyst-

kim ˙ zyta.Wówczastostawiano,ubierano,

plewionoioborywanotzw.koz˛e–inaczej,

Ju ˙ zmy ˙ zyteczkodo ˙ zeli,do ˙ zeli

iprzepióreczk˛ezłapali,złapali.

Ataprzepiórkatakmała,takmała,

˙ zepodmiedzamibiegała,biegała.

Podnasz˛amiedz˛abiegała,biegała

ipokłoseczkuzbierała,zbierała.

Iposnopeczkuskładała,składała,

potemdodomuzwoziła,zwoziła.

2.Wyboruczasutzw. zarzynków ,awi˛ec

dniarozpocz˛eciakoszenia.Byłatozwykle

Do ˙ zynkiwewsi ˙ Zeszczyn-

kakołoWisznic(woj.lubel-

skie)w2009r.Fot.Dominik

Hibner.

http://www.wychmuz.pl

WychowanieMuzycznewSzkole 42009 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: