LIST magno cum gaudio.doc

LIST

MAGNO CUM GAUDIO

OJCA ŚWIĘTEGO

JANA PAWŁA II

NA 400-LECIE UNII BRZESKIEJ

Do naszego czcigodnego Brata

Mirosława Iwana S.R.E. Kardynała Lubacziwskiego,

Arcybiskupa Większego Lwowa dla Ukraińców

1.              Z wielką radością przyjąłem wiadomość, że Synod Biskupów Kościoła Ukraińskiego postanowił uczcić w 1996 r. jubileusz 400-lecia Unii Brzeskiej, aby podziękować Bogu za dar jedności i prosić Go o pomoc na przyszłość. W tym samym roku obchodzi się także 350-lecie Unii Użhorodzkiej, która związana jest z tą samą tradycją konstantynopolitańską. Dzięki temu katolickie eparchie bizantyjskie całego regionu w sposób szczególny zjednoczą się w obchodach tych historycznych wydarzeń: były one w swojej epoce jakby odpowiedzią, której udzielili biskupi i ich eparchie, aby w sposób widzialny przeżywać jedność, jakiej pragnął Chrystus dla członków swego Kościoła.

2.              To, co stało się w latach 1595-1596 w dziejach metropolii kijowskiej, a w 1646 r. w dziejach eparchii mukaczewskiej, to znaczy ponowne ustanowienie więzi ze Stolicą Apostolską po wydarzeniach poprzednich stuleci, pozwoliło tym Kościołom nie tylko zachować skarby własnych tradycji, ale także wzbogacić swoimi wartościami Kościół powszechny, dzięki czemu jest on odziany — jak mówi Psalm 45 — w „wielobarwną szatę”.

3.              Obchodzić dzisiaj rocznicę tych historycznych wydarzeń znaczy powracać do samych źródeł tego, czego Kościół greckokatolicki doświadczył w minionych czterech stuleciach, odpowiadając na swoje powołanie. W różnych okresach tych czterech stuleci nieraz zaznał on trudności, niezrozumienia, sprzeciwów, a nawet prześladowań. Ale wyznanie wiary i jedności ze Stolicą Piotrową, złożone 23 grudnia 1595 r. w Watykanie w imieniu metropolity kijowskiego Michała III i wszystkich biskupów jego metropolii przez dwóch biskupów — Cyryla Terleckiego i Hipacego Pocieja — było wiernie podtrzymywane w ciągu wieków przez biskupów, kapłanów, zakonników, zakonnice i wiernych świeckich, nawet za cenę życia. Choć nie zabrakło trudności także w łonie samego Kościoła katolickiego, wytrwała obrona własnej tożsamości znajduje dziś nowe motywy, co pozwala na podjęcie intensywnego apostolatu w ramach kościelnej odnowy.

4.              Dlatego, czcigodny bracie, wzywam wszystkich hierarchów i wiernych Kościoła ukraińskiego na Ukrainie i w diasporze, aby uczynili z tego Jubileuszu czas łaski: czas nawrócenia osobistego i wspólnotowego, czas pojednania w łonie Kościoła katolickiego i w relacjach z innymi Kościołami, czas przebaczenia i pokuty, czas dziękczynienia za wierność dochowaną mimo prześladowań, czas jeszcze gorliwszego poszukiwania wierności Chrystusowi.

5.              Zapoznawszy się z najważniejszymi elementami jubileuszowych obchodów, pragnę zachęcić ciebie, czcigodny bracie, oraz wszystkich hierarchów Kościoła ukraińskiego, by dzięki waszym niestrudzonym wysiłkom stały się one bodźcem i pomocą w dążeniu do jedności z naszymi braćmi z Kościołów prawosławnych i z innych wspólnot chrześcijańskich. Dar jedności nie może stać się przyczyną rozłamu ani tym bardziej nowych konfliktów, zwłaszcza ze względu na sytuację historyczną, w której Kościół ukraiński mógł na nowo zaistnieć na Ukrainie. Historyczne doświadczenia tych ziem są dla Kościoła przestrogą, by nie pozwolił się wciągać w konflikty, które prowadzą do podziałów i zniszczeń. Niech zatem zbliżające się obchody jubileuszowe staną się bodźcem do umacniania kościelnej tożsamości oraz do lepszej i coraz bardziej braterskiej służby innym. Ufam, że nasi bracia prawosławni oraz z innych wspólnot chrześcijańskich zechcą przyjąć to, co mówi Sobór Watykański II o łasce Ducha Świętego udzielonej wszystkim chrześcijanom, i uznać, że „wszystko, co szczerze chrześcijańskie, nigdy nie stoi w sprzeczności z prawdziwymi dobrami wiary, owszem, zawsze może posłużyć ku doskonalszemu wniknięciu w samą tajemnicę Chrystusa i Kościoła” (Unitatis redintegratio, 4).

6.              Zgodnie z ekumenicznym powołaniem Kościoła powinniście dążyć zwłaszcza do tego, aby badania naukowe, sympozja, publikacje i inne przedsięwzięcia o charakterze naukowym (por. Unitatis redintegratio 14), dotyczące Unii Brzeskiej, służyły sprawie jedności. Również trudne doświadczenia, jakie nadeszły później — między innymi likwidacja Kościoła ukraińskiego w okresie prześladowań komunistycznych — ujawniły bohaterstwo wielu pasterzy i wiernych. Świadczą o tym liczni męczennicy i wyznawcy wiary, których ofiara stała się dla całego Kościoła, choć przede wszystkim i w największej mierze dla Kościoła ukraińskiego, źródłem nowej wierności Chrystusowi i Jego Kościołowi.

7.              W czasie jubileuszowych obchodów będą się odbywać zgromadzenia modlitewne, rekolekcje, misje parafialne i nabożeństwa pokutne, które winny służyć nieustannemu nawróceniu osobistemu i wspólnotowemu. W tym celu jest konieczne, aby wszyscy wierni katoliccy, żyjący na całym świecie, uczestniczyli w Jubileuszu Unii Brzeskiej i mogli czerpać z niego duchowy pożytek. Zwłaszcza uroczystości, które będą się odbywać w ukraińskich eparchiach w diasporze, winny zajaśnieć niczym światła ukazujące żywotność waszego Kościoła, aby inni mogli go lepiej poznać i wspomagać, aby rozwijał się on dla dobra wszystkich, dzięki czemu wszyscy będą mogli dziękować Bogu, z wami i w waszym imieniu, za dar wiernie zachowanej jedności.

8.              Bliskość Jubileuszu Unii Brzeskiej umacnia w nas nadzieję, że stanie się on dla Kościoła ukraińskiego nowym bodźcem do realizacji jego szczególnego powołania jako świadka i twórcy jedności wszystkich chrześcijan w łonie narodów słowiańskich. Cierpienia, jakich zaznali wszyscy chrześcijanie w okresie komunistycznych prześladowań, przynaglają nas jeszcze bardziej stanowczo, aby „razem patrzeć ku przyszłości, którą zapowiadają obiecujące znaki nadziei” (List do Biskupów kontynentu europejskiego na temat stosunków między katolikami a prawosławnymi w nowej sytuacji Europy Środkowej i Wschodniej, 2).

9.              Dzieląc się z tobą, czcigodny bracie, tymi myślami o zbliżającym się Jubileuszu Unii Brzeskiej, łączę się w modlitwie z wszystkimi hierarchami i wiernymi, aby prosić Chrystusa Odkupiciela o obfite łaski dla całego twojego Kościoła. Wszystkie jego wspólnoty na Ukrainie i w diasporze powierzam też macierzyńskiej opiece Theotókos.

10.              Życząc zatem pomyślnego przebiegu bliskiego już Jubileuszu, udzielam tobie, czcigodny bracie, oraz wszystkim hierarchom i wiernym twego umiłowanego Kościoła, Apostolskiego Błogosławieństwa jako zadatku niebieskich łask.

Watykan, 25 marca 1995 r.

Jan Paweł II