Zasilacz symetryczny.pdf

(358 KB) Pobierz
154452050 UNPDF
syme t r yczny
2 6 2 4
Do czego to służy?
Wszelkiego rodzaju zasilacze laboratoryjne
zawsze się cieszyły i cieszą wielką popular−
nością. Przecież jak by nie było, jest to pod−
stawowe urządzenie, w jakie powinien być
wyposażony każdy elektronik.
Proponowany układ jest prostym zasila−
czem napięć symetrycznych o czterech na−
pięciach wyjściowych odpowiednio wybiera−
nych przełącznikiem. Napięcia wyjściowe
ustalone zostały na wartości: ±6V, ±9V,
±12V oraz ±15V. Takie wartości napięć po−
winny być odpowiednie do wszystkich budo−
wanych układów zasilanych napięciem sy−
metrycznym. Wydajność prądowa przedsta−
wionego zasilacza wynosi ok. 1A.
jednosekcyjnego przełącznika S1, którego
wyjścia odpowiednio sterują za pośrednic−
twem diod D1−D4 wejścia A, B multiplekse−
rów. Przełącznik, oprócz sterowania wejścia−
mi multipleksera, także załącza diody sygna−
lizacyjne D14−D17. Warto zauważyć, że dio−
dy D1−D4 wraz z R12, R13 tworzą prosty de−
koder 1 z 4 na kod dwójkowy. Elementy D5−
D8, D10−D13, T1−T4 zabezpieczają ustawie−
nia napięć stabilizatorów od wpływu innych
ustawień wyregulowanych napięć. To znaczy
wspomniane elementy niwelują wpływ regu−
lacji potencjometrem P1A (lub innym) na
ustawione napięcie potencjometrem np. po−
tencjometrem P4A. Wspomniane elementy
odcinają stany wysokie na wyjściach od sta−
bilizatorów, a reagują tylko na napięcia bli−
skie masy. Bez tych elementów wyregulowa−
nie potencjometrem któregoś napięcia dałoby
zmianę pozostałych ustawionych napięć.
Rys. 1 Schemat ideowy
Jak to działa?
Schemat ideowy układu znajduje się na ry−
sunku 1 . Jak widać napięcia wyjściowe
z transformatora są w mostku B1, z wyjścia
którego dodatnie połówki podawane są na
układ U1 a ujemne na U2. Układ U1 jest sta−
bilizatorem napięcia dodatniego, natomiast
U2 napięcia ujemnego. Oba stabilizatory
umożliwiają regulację napięcia wyjściowego
za pomocą dwóch rezystorów, z których je−
den jest stały a drugi zmienny załączany od−
powiednio przez układ U3. Regulacja napię−
cia wyjściowego następuje poprzez odpowie−
dnie załączanie rezystorów R3−R10 wraz
z P1−P4 do masy, podczas gdy drugie rezy−
story R1, R2 są ustalone na stałe. Układ U3
zawiera w sobie dwa proste multipleksery
o czterech wyjściach, na których tylko jed−
nym może panować w danej chwili stan ni−
ski. Stan niski na danym wyjściu zależny jest
od wartości stanów na wejściach A,B. Wybo−
ru napięć można dokonać za pośrednictwem
54
Wrzesień 2002
Elektronika dla Wszystkich
Zas i l acz
154452050.051.png 154452050.054.png 154452050.055.png 154452050.056.png 154452050.001.png 154452050.002.png 154452050.003.png 154452050.004.png 154452050.005.png 154452050.006.png 154452050.007.png 154452050.008.png 154452050.009.png 154452050.010.png 154452050.011.png 154452050.012.png 154452050.013.png 154452050.014.png 154452050.015.png 154452050.016.png 154452050.017.png 154452050.018.png 154452050.019.png 154452050.020.png 154452050.021.png 154452050.022.png 154452050.023.png 154452050.024.png 154452050.025.png 154452050.026.png 154452050.027.png 154452050.028.png 154452050.029.png 154452050.030.png 154452050.031.png 154452050.032.png 154452050.033.png 154452050.034.png 154452050.035.png 154452050.036.png 154452050.037.png 154452050.038.png 154452050.039.png 154452050.040.png 154452050.041.png 154452050.042.png
Rezystory R15−R18 odpowiednio polaryzują
tranzystory podczas stanu niskiego na
którymś z wyjść układu U3A.
Zastosowanie multipleksera umożliwiło
wykorzystanie prostego jednosekcyjnego
przełącznika, którego zakup będzie możliwy
w każdym sklepie elektronicznym.
Układ U3 oraz diody sygnalizacyjne
D14−D17 są zasilane z dodatkowego stabili−
zatora U4, którego napięcie wyjściowe wy−
nosi 12V. Kondensatory C1−C4, C13, C14
filtrują napięcia wejściowe stabilizatorów,
natomiast kondensatory C5−C10 ich napięcia
wyjściowe.
Dioda D9 sygnalizuje włączenie zasila−
cza, natomiast kondensatory C11, C12 po−
prawiają dynamikę pracy stabilizatorów U1,
U2. Rezystory R11, R14 ograniczają prąd
płynący przez diody LED do bezpiecznej
wartości.
tomierz najpierw do dodatniego względem
masy wyjścia należy ustawić potencjome−
trem P1A napięcie wyjściowe 6V. Po usta−
wieniu na wyjściu poprawnego napięcia do−
datniego, woltomierz należy dołączyć do
ujemnego wyjścia zasilacza względem masy,
tak samo jak w przypadku poprzedniej regu−
lacji należy doprowadzić potencjometrem
P1B do wskazań miernika wynoszących −6V.
Powyższą regulację należy przeprowadzić
dla pozostałych trzech zakresów napięć wyj−
ściowych odpowiednio na 9, 12 oraz 15V. Po
całkowitej regulacji zasilacza należy spraw−
dzić poprawność napięć wyjściowych na
wszystkich jego zakresach.
Zasilacz należy umieścić w odpowiedniej
obudowie, na zewnątrz której trzeba wypro−
wadzić potrzebne elementy.
Na rysunku we wkładce przedstawiona
została przykładowa płyta czołowa, którą na−
leży przykleić na przód obudowy zasilacza,
tak jak w urządzeniu modelowym. Przełącz−
nik S2 można umieścić z przodu lub z tyłu
obudowy według własnego uznania.
Jeżeli istniałaby potrzeba zmiany napięć
wyjściowych na inne należy we własnym za−
kresie dobrać wartości rezystorów R3−R10.
Marcin Wiązania
Montaż i uruchomienie
Układ zasilacza można zmontować na płytce
przedstawionej na rysunku 2 . Montaż należy
rozpocząć od zworek przechodząc dalej do
elementów najmniejszych kończąc na włoże−
niu układu scalonego do podstawki.
Zasilacz po poprawnym zmontowaniu
oraz połączeniu z transformatorem od razu
powinien poprawnie pracować.
Zasilacz wymaga regulacji napięć wyj−
ściowych, którą należy przeprowadzić
w czterech krokach (dla czterech zakresów).
W pierwszym położeniu przełącznika powin−
na być zapalona dioda D14, która sygnalizu−
je napięcie wyjściowe ±6V. Dołączając wol−
Rys. 2 Schemat montażowy
Wykaz elementów
Rezystory:
R1,R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .510
Półprzewodniki:
U1 . . . . . . . . . . . . . .LM317T (TO220)
U2 . . . . . . . . . . . . . .LM337T (TO220)
U3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4556
U4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78L12
T1−T4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC558
D1−D8,D10−D13 . . . . . . . . . . .1N4148
D9 . . . . . . . . . . . . . .LED 5mm zielona
D14−D17 . . . . . . . .LED 5mm czerwona
B1 . . . . . . . . . . . .Mostek 1A lub 1,5A
R3,R7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1,2k
R4,R8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2,2k
R5,R9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3,9k
R6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8,2k
ΩΩ
R11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .560
R12,R13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47k
R14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3,3k
R15−R18 . . . . . . . . . . . . . . . . . .5,6k
P1A−P4A,P1B−P4B . . . . . . . . . . . .1k
* Inne:
S1 Przełącznik 4 pozycyjny lub większy
S2 . . . . . . .Przełącznik ON/OFF (220V)
F1 . . .Bezpiecznik 500mA oraz gniazdo
przykręcane do obudowy
TS1 . . . . . . . .transformator TS40/043
Obudowa
* Elementy nie wchodzą w skład kitu.
F/25V
C3,C4,C7,C8,C10 . .100nF ceramiczny
C5,C6 . . . . . . . . . . . . . . . .470
F/25V
C9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100
F/25V
C11,C12 . . . . . . . . . . . . . . .10
F/25V
Komplet podzespołów z płytką drukowaną jest dostępny
w sieci handlowej AVT jako kit szkolny AVT−2624
Elektronika dla Wszystkich
Wrzesień 2002
55
R10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,7k
Kondensatory:
C1,C2,C13(*),C14(*) . . . .1000
154452050.043.png 154452050.044.png 154452050.045.png 154452050.046.png 154452050.047.png 154452050.048.png 154452050.049.png 154452050.050.png 154452050.052.png 154452050.053.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin