Ochrona_przeciwpozarowa.pdf

(328 KB) Pobierz

(Microsoft Word - Ochrona przeciwpo\277arowa.doc)

VII F ORUM BHP

OCHRONA PRZECIWPO ņ AROWA

OBOWI ġ ZUJ ġ CE PRZEPISY PRAWNE (wybór):

1.

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo Ň arowej (Dz. U. z 2002 r. Nr

147, poz. 1229 z pó Ņ n. zm.).

2.

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Pa ı stwowej Stra Ň y Po Ň arnej (Dz. U. z 2009 r. Nr

12, poz. 68).

3.

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 z

pó Ņ n. zm.).

4.

Rozporz Ģ dzenie Ministra Spraw Wewn ħ trznych i Administracji z dnia 24 pa Ņ dziernika

2005 r. w sprawie czynno Ļ ci kontrolno-rozpoznawczych przeprowadzanych przez

Pa ı stwow Ģ Stra Ň Po Ň arn Ģ (Dz. U. Nr 225, poz. 1934).

5.

Rozporz Ģ dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie

warunków technicznych, jakim powinny odpowiada ę budynki i ich usytuowanie (Dz.

U. Nr 75, poz. 690 z pó Ņ n. zm.).

6.

Rozporz Ģ dzenie Ministra Spraw Wewn ħ trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003

r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod wzgl ħ dem ochrony

przeciwpo Ň arowej (Dz. U. Nr 121, poz. 1137).

7.

Rozporz Ģ dzenie Ministra Spraw Wewn ħ trznych i Administracji z dnia 21 kwietnia

2006 r. w sprawie ochrony przeciwpo Ň arowej budynków, innych obiektów

budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).

8.

Rozporz Ģ dzenie Ministra Spraw Wewn ħ trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003

r. w sprawie przeciwpo Ň arowego zaopatrzenia w wod ħ oraz dróg po Ň arowych (Dz. U.

Nr 121, poz. 1139).

PODSTAWOWE

OBOWI ġ ZKI

W

ZAKRESIE

OCHRONY

PRZECIWPO ņ AROWEJ

Zgodnie z Ustaw Ģ z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpo Ň arowej „ochrona

przeciwpo Ň arowa polega na realizacji przedsi ħ wzi ħę maj Ģ cych na celu ochron ħ Ň ycia, zdrowia

i mienia przed po Ň arem, kl ħ sk Ģ Ň ywiołow Ģ lub innym miejscowym zagro Ň eniem poprzez:

- zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu si ħ po Ň aru, kl ħ ski Ň ywiołowej lub innego

miejscowego zagro Ň enia,

- zapewnienie sił i Ļ rodków do zwalczania po Ň aru, kl ħ ski Ň ywiołowej lub innego

miejscowego zagro Ň enia,

- prowadzenie działa ı ratowniczych”.

Realizacj ħ tych przedsi ħ wzi ħę ustawodawca powierzył ka Ň demu: osobie fizycznej, osobie

prawnej, organizacji lub instytucji korzystaj Ģ cej ze Ļ rodowiska przyrodniczego, budynku,

obiektu lub terenu. Prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie ochrony przeciwpo Ň arowej

przez pa ı stwo, która jest składow Ģ systemu bezpiecze ı stwa publicznego, powierzono

Ministrowi Spraw Wewn ħ trznych i Administracji, który poprzez Pa ı stwow Ģ Stra Ň Po Ň arn Ģ

(powołan Ģ Ustaw Ģ z dnia 24 sierpnia 1991r. o Pa ı stwowej Stra Ň y Po Ň arnej), sprawuje ogólny

1

Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13

134416910.060.png

134416910.071.png

134416910.082.png

134416910.093.png

134416910.001.png

134416910.011.png

134416910.012.png

134416910.013.png

134416910.014.png

134416910.015.png

134416910.016.png

134416910.017.png

134416910.018.png

134416910.019.png

134416910.020.png

134416910.021.png

134416910.022.png

134416910.023.png

134416910.024.png

VII F ORUM BHP

nadzór nad realizacj Ģ zada ı zawartych w obydwu wspomnianych ustawach (ustawy te zwykło

nazywa ę si ħ „po Ň arniczymi”). Z tre Ļ ci tych ustaw wynika, Ň e ochrona przeciwpo Ň arowa to nie

tylko zapobieganie po Ň arom i zwalczanie ich, lecz tak Ň e cały szereg innych zada ı , które

mo Ň na nazwa ę „miejscowymi zagro Ň eniami i kl ħ skami Ň ywiołowymi”, a do których zalicza

si ħ :

- wypadki i katastrofy drogowe, lotnicze, kolejowe, wodne,

- awarie i katastrofy techniczne (budowlane, chemiczne, ekologiczne, radiacyjne...),

- powodzie, susze, huragany, intensywne opady deszczu, gradobicia, trz ħ sienia ziemi.

Wspomniana ju Ň Ustawa o ochronie przeciwpo Ň arowej nakłada na nas pewne obowi Ģ zki

dotycz Ģ ce bezpiecze ı stwa po Ň arowego wokół nas. Mianowicie ka Ň dy jest zobowi Ģ zany

„zabezpieczy ę u Ň ytkowane Ļ rodowisko, budynek, obiekt lub teren przed zagro Ň eniem

po Ň arowym lub innym miejscowym zagro Ň eniem ”. Nieprzestrzeganie przepisów z zakresu

bezpiecze ı stwa po Ň arowego nara Ň a nas na sankcje karne „w trybie i na zasadach okre Ļ lonych

w innych przepisach”.

CO TO JEST „PO ņ AR”?

Po Ň ar jest procesem utleniania si ħ materiałów palnych, czyli ł Ģ czenia si ħ materiałów palnych

z tlenem. Ten proces utleniania przebiega w sposób gwałtowny. Utlenianie jest zjawiskiem

bardzo powszechnie wyst ħ puj Ģ cym w przyrodzie. Polega ono na egzotermicznej (z

wydzielaniem ciepła) reakcji materiału z tlenem (np. rdzewienie metali, butwienie zwi Ģ zków

organicznych, itp.). Szybko Ļę utleniania wzrasta wraz ze wzrostem temperatury. Spalanie jest

wi ħ c skomplikowanym procesem fizyko-chemicznym. Podczas spalania spotykamy si ħ z

wydzielaniem ciepła, Ļ wiatła oraz produktów spalania w postaci dymu i popiołów. Ł Ģ czenie

si ħ materiału palnego z tlenem jest poprzedzone termicznym rozpadem cz Ģ steczek na atomy,

które łatwiej wchodz Ģ w reakcje; znane s Ģ one pod nazw Ģ „wolnych atomów”. Rozpad ten

wymaga pewnej minimalnej temperatury, zwanej temperatur Ģ zapłonu . Aby kontynuowa ę

proces palenia, musimy ci Ģ gle dostarcza ę nowego paliwa-materiału palnego. Obydwa

czynniki - paliwo (materiał palny) i utleniacz (tlen) - musz Ģ by ę dostarczone w ilo Ļ ciach

wystarczaj Ģ cych do prowadzenia tego procesu oraz w odpowiednich proporcjach. Post ħ p tej

reakcji w wielu kierunkach zale Ň y od stanu skupienia materiału palnego, jego reaktywno Ļ ci,

st ħŇ enia tlenu w atmosferze oraz od innych czynników (wilgotno Ļę , rozdrobnienie materiału

palnego ...). Mo Ň emy wyró Ň ni ę dwa rodzaje palenia si ħ : płomieniowe i bezpłomieniowe.

Spalanie bezpłomieniowe , tzw. Ň arzenie si ħ , jest przykładem powolnego utleniania si ħ ,

podczas którego materiał palny znajduje si ħ w stanie stałym. Spalanie płomieniowe jest

przykładem szybszego utleniania si ħ , podczas którego materiał palny jest gazem lub par Ģ .

St Ģ d ju Ň krok do sformułowania bardzo prostej i obejmuj Ģ cej cało Ļę zagadnienia definicji

po Ň aru. Mianowicie po Ň ar jest niekontrolowanym procesem palenia si ħ , wyst ħ puj Ģ cym w

miejscu do tego nieprzeznaczonym, rozprzestrzeniaj Ģ cym si ħ w sposób niekontrolowany,

powoduj Ģ cym zagro Ň enie dla zdrowia i Ň ycia ludzi i zwierz Ģ t oraz straty materialne. Do

cech charakterystycznych po Ň aru zaliczy ę mo Ň emy:

- mo Ň liwo Ļę wyst ħ powania wysokiej temperatury,

- wysokie promieniowanie cieplne,

- wydzielanie si ħ du Ň ych ilo Ļ ci produktów spalania,

- niekontrolowane rozprzestrzenianie si ħ ognia.

2

Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13

134416910.025.png

134416910.026.png

134416910.027.png

134416910.028.png

134416910.029.png

134416910.030.png

134416910.031.png

134416910.032.png

134416910.033.png

134416910.034.png

134416910.035.png

134416910.036.png

134416910.037.png

134416910.038.png

134416910.039.png

134416910.040.png

134416910.041.png

134416910.042.png

VII F ORUM BHP

Z po Ň arem zwi Ģ zane s Ģ zawsze trzy podstawowe czynniki: materiał palny , ciepło (bodziec

energetyczny, energia aktywacji) i utleniacz (najcz ħĻ ciej jest to tlen, i o tego typu po Ň arach

b ħ dziemy mówi ę ). Wzajemne zale Ň no Ļ ci pomi ħ dzy tymi czynnikami, okre Ļ laj Ģ ce przebieg

procesu palenia, mo Ň na przedstawi ę symbolami w postaci tzw. trójk Ģ ta po Ň aru, którego boki

przedstawiaj Ģ materiał palny, ciepło i utleniacz. Przedstawiony tutaj „trójk Ģ t po Ň aru” stanowi

podstaw ħ do dalszych rozwa Ň a ı obejmuj Ģ cych przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania

si ħ po Ň aru, a tak Ň e zagadnienia zwi Ģ zane ze Ļ rodkami ga Ļ niczymi.

UTLENIACZ

CIEPŁO MATERIAŁ PALNY

Współistnienie tych trzech czynników w jednym miejscu, w jednym czasie i w odpowiednich

proporcjach warunkuje zapocz Ģ tkowanie i rozwój po Ň aru. St Ģ d łatwo mo Ň na wywnioskowa ę ,

Ň e brak któregokolwiek z tych czynników spowoduje przerwanie procesu palenia, czyli

przerwanie ła ı cuchowej reakcji spalania, co b ħ dzie równoznaczne z ugaszeniem po Ň aru.

Jak ju Ň wspomniałem, pierwszym z niezb ħ dnych do powstania i rozwoju po Ň aru elementów

jest materiał palny , który mo Ň e wyst ħ powa ę w stanie skupienia stałym, ciekłym lub

gazowym. Stałe materiały palne mog Ģ tak Ň e wyst ħ powa ę w ró Ň nych stopniach rozdrobnienia.

Drugim z niezb ħ dnych elementów jest utleniacz . Jak ju Ň zaznaczyłem, ograniczymy si ħ do

tlenu. Tlen atmosferyczny jest czynnikiem podtrzymuj Ģ cym palenie w przewa Ň aj Ģ cej ilo Ļ ci

wyst ħ puj Ģ cych po Ň arów. Tlen jest pierwiastkiem chemicznym, wyst ħ puj Ģ cym w normalnych

warunkach w postaci gazu. Łatwo wchodzi w reakcje chemiczne z innymi pierwiastkami i

zwi Ģ zkami. W atmosferze ziemskiej jest ponad 20% tlenu. Dzi ħ ki niemu istnieje Ň ycie na

ziemi, i jak ju Ň wspomniano - to on podtrzymuje palenie.

Trzecim z niezb ħ dnych do zapocz Ģ tkowania i podtrzymywania procesu palenia jest ciepło .

Ciepło umo Ň liwia osi Ģ gni ħ cie przez materiał palny odpowiedniej temperatury, która

warunkuje przebieg reakcji spalania. Ciepło (energia cieplna) mo Ň e rozprzestrzenia ę si ħ

poprzez:

- unoszenie, czyli przemieszczanie za po Ļ rednictwem cz Ģ stek nagrzanego powietrza,

- przewodzenie, czyli poprzez nagrzewanie si ħ kolejnych cz ħĻ ci materiałów,

- promieniowanie.

W zale Ň no Ļ ci od rodzaju materiału palnego, jego stanu skupienia oraz jego rozdrobnienia

ró Ň na jest ilo Ļę ciepła, czyli niezb ħ dna do zapocz Ģ tkowania procesu palenia wielko Ļę bod Ņ ca

energetycznego.

Metody inicjowania procesu spalania:

¨

Zapalenie

¨

Zapłon

3

Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13

134416910.043.png

134416910.044.png

134416910.045.png

134416910.046.png

134416910.047.png

134416910.048.png

134416910.049.png

134416910.050.png

134416910.051.png

134416910.052.png

134416910.053.png

134416910.054.png

134416910.055.png

134416910.056.png

134416910.057.png

134416910.058.png

134416910.059.png

134416910.061.png

VII F ORUM BHP

¨

Samozapalenie

Zapalenie polega na równomiernym ogrzaniu materiału palnego do takiej temperatury, w

której zapali si ħ on samorzutnie w całej masie bez udziału tzw. punktowego bod Ņ ca

energetycznego.

Zapłon to zapocz Ģ tkowanie spalania cieczy palnej punktowym bod Ņ cem energetycznym

(dzieje si ħ to w ograniczonej przestrzeni a czoło płomienia przemieszcza si ħ nast ħ pnie ju Ň

samoczynnie na cał Ģ pozostało Ļę mieszaniny) – dotyczy tylko cieczy palnych.

Samozapalenie - proces zachodz Ģ cym w wyniku procesów biologicznych lub fizycznych i

chemicznych (egzotermicznych) materiałów, przy czym samonagrzewanie si ħ materiałów a

nast ħ pnie ich zapalenie nast ħ puje bez zewn ħ trznego bod Ņ ca termicznego (np. samozapalenie

zestogowanych płodów rolnych, samozapalenie w wyniku egzotermicznej reakcji chemicznej

itp.).

Temperatura zapalenia jest to najni Ň sza temperatura materiału, który ogrzewany

strumieniem ciepła dostarczonym z zewn Ģ trz w wyniku rozkładu termicznego wydziela paln Ģ

faz ħ lotn Ģ o st ħŇ eniu umo Ň liwiaj Ģ cym jego zapalenie si ħ , tzn. samorzutne pojawienie si ħ

płomienia.

Temperatura zapłonu jest to najni Ň sza temperatura cieczy ogrzewanej w Ļ ci Ļ le okre Ļ lony

sposób, której pary tworz Ģ z powietrzem mieszanin ħ zapalaj Ģ c Ģ si ħ przy zbli Ň eniu płomienia.

Temperatura zapłonu charakteryzuje tylko ciecze palne.

PODZIAŁ PO ņ ARÓW

Obecnie stosowany jest podział po Ň arów na pi ħę grup, które przedstawiono w poni Ň szej

tabeli:

GRUPA

PO ņ ARÓW

OKRE ĺ LENIE RODZAJU PO ņ ARÓW

A

Po Ň ary ciał stałych pochodzenia organicznego, podczas spalania

których wyst ħ puje zjawisko Ň arzenia si ħ (drewno, papier, w ħ giel ...).

B

Po Ň ary cieczy palnych i ciał stałych topi Ģ cych si ħ podczas palenia

(benzyna, nafta, rozpuszczalniki, alkohole ...).

C

Po Ň ary gazów (metan, gaz ziemny, acetylen...).

D

Po Ň ary metali (sód, potas, magnez ...).

F

Po Ň ary olejów i tłuszczów jadalnych

4

Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13

134416910.062.png

134416910.063.png

134416910.064.png

134416910.065.png

134416910.066.png

134416910.067.png

134416910.068.png

134416910.069.png

134416910.070.png

134416910.072.png

134416910.073.png

134416910.074.png

134416910.075.png

134416910.076.png

134416910.077.png

134416910.078.png

134416910.079.png

134416910.080.png

134416910.081.png

134416910.083.png

134416910.084.png

134416910.085.png

134416910.086.png

134416910.087.png

134416910.088.png

134416910.089.png

134416910.090.png

134416910.091.png

134416910.092.png

VII F ORUM BHP

ZJAWISKA TOWARZYSZ ġ CE PROCESOWI SPALANIA

Wymiana ciepła w Ļ rodowisku po Ň aru.

Istniej Ģ trzy podstawowe mechanizmy transportu ciepła w Ļ rodowisku po Ň aru:

−

przewodzenie - kondukcja

−

unoszenie - konwekcja

−

promieniowanie - radiacja

Wymiana cieplna - jest to ruch ciała w danej przestrzeni zachodz Ģ cy w skutek istnienia

ró Ň nicy temperatury. Wymiana cieplna mo Ň e by ę ustalona (temperatura zale Ň y od poło Ň enia

punktu w przestrzeni) i nieustalona (zale Ň y tak Ň e od czasu). Wymiana ciepła mo Ň e odbywa ę

si ħ w wyniku przewodzenia, promieniowania, konwekcji, wnikania lub w sposób zło Ň ony np.:

przenikanie.

Przewodzenie ciepła - kondukcja - jest to wymiana ciepła polegaj Ģ ca na przekazywaniu

energii cieplnej mi ħ dzy punktami o Ļ rodka, bez przemieszczania jego elementów w kierunku

zmiany temperatury i bez udziału sił elektromagnetycznych w ten sposób wyst ħ puje np.: w

szybie okiennej lub w Ļ cianie budynku. Przewodzone ciepło okre Ļ la szybko Ļę przewodzenia

ciepła w ciałach stałych. Jest to wa Ň ny element bior Ģ c pod uwag ħ zapalno Ļę i szybko Ļę

rozprzestrzeniania si ħ płomienia po powierzchni ciał starych, czyli w pocz Ģ tku pierwszej fazy

po Ň aru. Przewodnictwo ciepła decyduje o tym jak szybko materiał ogrzewa si ħ , rozkłada

termicznie itd. Przewodnictwo ciepła jest równie Ň istotne przy obliczaniu odporno Ļ ci

ogniowej elementów budowlanych.

Promieniowanie cieplne - radiacja jest dominuj Ģ cym i zasadniczym sposobem przenoszenia

ciepła przy po Ň arach. W skutek oddziaływania na materiał strumie ı ciepła promieniowania,

ulegaj Ģ one ogrzaniu i w konsekwencji dalszym przemianom a Ň do wyst Ģ pienia zapalenia.

Promieniowanie warunkuje równie Ň ci Ģ gło Ļę spalania materiałów i jest ono odpowiedzialne

za szybko Ļę rozwoju po Ň arów na otwartych przestrzeniach np.: po Ň arów lasów oraz za

ogrzewanie budynków. Powstała ilo Ļę ciepła wydzielonego w płomieniach jest przenoszona

do otoczenia drog Ģ promieniowania. Jest to wymiana cieplna polegaj Ģ ca na emitowaniu fal

elektromagnetycznych o długo Ļ ci 0,8 -40 (im (promieniowanie podczerwone). Strumie ı

energii cieplnej wymienionej przez promieniowanie zale Ň y od ró Ň nicy temperatury Ņ ródła

promieniowania i powierzchni odbieraj Ģ cej ciepło.

Konwekcja - unoszenie si ħ ciepła j est to wymiana ciepła polegaj Ģ ca na przepływie ciepła

spowodowanym naturalnym lub wymuszonym przemieszczaniu si ħ płynu (gazu lub cieczy).

Konwekcja naturalna jest wywołana ró Ň nic Ģ g ħ sto Ļ ci płynu powstały np.: wskutek ró Ň nicy

temperatury w polu grawitacyjnym. Konwekcja wymuszona jest wywołana działaniem sił

zewn ħ trznych. Konwekcyjne przenoszenie ciepła ma miejsce we wszystkich fazach rozwoju

po Ň aru, ale szczególnie istotna jest w tej fazie po Ň aru gdzie strumie ı ciepła promieniowania

jest bardzo mały. Wymiana ciepła przez konwekcj ħ naturaln Ģ wyst ħ puje np.: w przestrzeni

pokoju.

5

Centrum Szkolenia i Doradztwa Kontra 40-081 Katowice ul. DĢbrówki 13

134416910.094.png

134416910.095.png

134416910.096.png

134416910.097.png

134416910.098.png

134416910.099.png

134416910.100.png

134416910.101.png

134416910.102.png

134416910.103.png

134416910.002.png

134416910.003.png

134416910.004.png

134416910.005.png

134416910.006.png

134416910.007.png

134416910.008.png

134416910.009.png

134416910.010.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Ochrona_przeciwpozarowa.pdf (328 KB)
ewakuator.rar (7789 KB)
zjawiska w procesie spalania.pdf (39 KB)
ĆWICZENIA EWAKUACYJNE.doc (50 KB)
Drogi ewakacyjne przepisy.pdf (153 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin